Overlegrecht OR: stevigere basis van het werknemersbelang
Het adviesrecht en instemmingsrecht van de OR is doorgaans goed bekend bij partijen die te maken hebben met een OR. Aan de ondernemingsraad komen echter meer bevoegdheden toe om invloed uit te oefenen binnen de onderneming. Zo heeft de OR in bepaalde gevallen recht op initiatief en overleg in de zin van art. 23 WOR.
Het overlegrecht strekt tot alle onderwerpen die de onderneming aangaan. Als de OR of de ondernemer een overlegvergadering wil, dan dient dit binnen 14 dagen plaats te vinden. In de regel vertegenwoordigt de bestuurder de ondernemer en de ondernemingsraad de werknemers. De OR kan met de bestuurder standpunten en informatie uitwisselen over alle sociale, organisatorische, economische en financiële zaken.
Wetswijziging
Vanaf 1 januari 2019 is dit overlegrecht uitgebreid. Er dient jaarlijks
overlegd te worden over de hoogte en inhoud van arbeidsvoorwaardelijke
regelingen en afspraken en de ontwikkeling van de beloningsverhoudingen,
waaronder die van het bestuur en het toezichthoudend orgaan. Denk daarbij aan
het salaris, bonussen, vertrekregelingen en ontslagvergoedingen.
Deze extra overlegbevoegdheid dient ter bevordering van de openheid binnen de onderneming. Die openheid dient op haar beurt meer evenwicht in de beloningsontwikkeling tussen bestuurders van grote ondernemingen en de zogenaamde gemiddelde medewerker te brengen. Zodoende wordt de ondernemer actief aangespoord verantwoording af te leggen over de beloningsverhoudingen. De OR hoeft dan geen drempel meer te ervaren om zelf een gevoelig onderwerp ter sprake te brengen.
De OR had al een recht op informatie over beloningsverhoudingen. De ondernemer is weliswaar verplicht om de OR tijdig alle informatie te verschaffen, maar er was nog geen wettelijke regeling dat die informatie ook daadwerkelijk tussen partijen besproken moest worden. Met deze overlegverplichting wordt nu in ieder geval bevorderd dat de OR en de ondernemer met elkaar in overleg treden, argumenten uitwisselen en werken met meetbare doelstellingen om tot een evenwichtige inkomstenverdeling te komen.
Werknemersbelang
Het overleg tussen de OR en de bestuurder kan ertoe bijdragen dat de
belangen van werknemers door de algemene vergadering worden meegenomen in de
aandeelhoudersbesluiten. De uitbreiding van het overlegrecht beoogt het
werknemersbelang een stevigere basis te geven, maar het blijft aan de
aandeelhouders om te besluiten over de hoogte van beloningen.
Bedenk hierbij dat de OR – als de sfeer tussen de OR en ondernemer slecht is – dit ook tot uitdrukking zal kunnen brengen op momenten dat de OR wel adviesrecht of instemmingsrecht heeft, bijvoorbeeld door aan een voorgenomen overname positief advies te onthouden. Uiteindelijk dienen de OR en ondernemer in het belang van de onderneming te handelen. Juist een goede invulling van het overlegrecht draagt hieraan bij.
Wat als er geen medewerking is?
De overlegverplichting geldt voor zowel de OR als de bestuurder. Als
een van de partijen niet deelneemt aan het overleg, dan kan de kantonrechter op
verzoek bevelen tot naleving van de overlegverplichting.
De OR kan tijdens de vergadering voorstellen doen aan de bestuurder. Naast overleg over dit voorstel is de bestuurder verplicht om een reactie hierop mede te delen aan de OR. Als de ondernemer dit voorstel niet overneemt, dan kan de OR niet in beroep. De OR kan wel de kantonrechter verzoeken de bestuurder te verplichten om te reageren op het initiatiefvoorstel. Eerst zal wel moeten worden bemiddeld en advies worden verkregen van de bedrijfscommissie.
Alhoewel echt harde sancties niet aan de orde zijn, is het wel essentieel als bestuurder om het overlegrecht serieus te nemen.
Wilt u meer informatie, neem dan contact op met Lorraine Mordaunt: mordaunt@pactadvocaten.nl / 020 303 30 92 / 06 362 665 22.
Door: Lorraine Mordaunt
